Wat mag het kosten?

Het coalitieakkoord gaat uitdrukkelijk in op aanpak laaggeletterdheid. Het coalitieakkoord spreekt over ”daar voegen wij ook een lokaal uitvoeringsprogramma aan toe zodat we zeker weten dat we alle aanwezige voorzieningen om laaggeletterdheid te voorkomen of terug dringen gebruiken”. Het doel van de aanpak is het substantieel terugdringen van laaggeletterdheid onder volwassenen. Laatste formele meetmoment in 2016 (23%) en het volgende in 2023. Onderzocht moet worden op welke aanvullende manieren, naast de formele meetmomenten, inzet en effecten gemeten kunnen worden.

Samen met inwoners en ketenpartners wordt gewerkt aan een toekomstbestendig lokaal plan van aanpak laaggeletterdheid. Komende jaren zijn extra middelen nodig om de beoogde transformatie samen met inwoners en ketenpartners te bewerkstelligen en de inhaalslag te maken die nodig is.
De nieuwe aanpak zal bestaan uit het intensiveren en innoveren van de bestaande aanpak op de volgende pijlers:

• Bereiken laaggeletterden;
• Preventie laaggeletterdheid;
• Innovatie aanbod;
• Optimaal meedoen;
• Structureel verbeteren en vernieuwen.

Uiteraard wordt hierbij intensief samengewerkt met andere initiatieven in wijken en buurten als bijvoorbeeld  Buurten met Talent en buurtinitiatieven. Hierbij wordt ook gekeken naar mogelijke synergievoordelen.
Het begrotingsvoorstel is gebaseerd op referentiegemeenten en hier wordt uitgegaan van € 200 gemiddeld per laaggeletterde per jaar voor het formele en non-formele aanbod. Uitgegaan wordt van een bereik van 2.500 in 2023 oplopend tot een bereik van 5.500 in 2025.
Het totaalbedrag voor 2023 zal worden verlaagd met de middelen die nog beschikbaar zijn binnen de reserve laaggeletterdheid. De jaren 2026 e.v. worden volgend jaar begroot op basis van het vastgestelde plan.

Venlo heeft een landelijke taakstelling om statushouders te huisvesten. Statushouders moeten inburgeren en krijgen zo handvatten om mee te doen in de maatschappij. Sinds 2021 is de nieuwe wet inburgering van kracht en voeren gemeenten de regie. Hiervoor is een nieuwe aanpak ontwikkeld die leidt tot verminderde afhankelijkheid van allerlei voorzieningen én bijdraagt aan het actief deelnemen in de samenleving. Deze aanpak wijkt wezenlijk af van de oude wet op integraliteit, taalniveau en versterking van de zelfredzaamheid. Dit begrotingsvoorstel bestaat uit 3 onderdelen die nodig zijn om deze aanpak goed te faciliteren:

• De zogenaamde “Ondertussengroep”, inburgeraars die nog onder de oude wet vallen. Dit zijn statushouders, die nog onder de oude wet vallen en inburgeringsplichtig zijn krijgen een aanvullend inburgeringsaanbod, zodat ook zij sneller, beter en op eigen kracht mee kunnen doen. Voor de (vervolg) financiering van deze aanpak is in 2023 € 200.000 nodig.
• Leerbaarheidstoets. Als uitwerking van de wettelijke taak inburgering zijn er aanvullende eisen over de leerbaarheidstoets opgenomen. Dit is een additionele taak die wij als gemeente moeten uitvoeren. Voor de uitvoering zijn in de mei- circulaire middelen beschikbaar gesteld door het Rijk (€ 26.000 per jaar).
• Kinderopvang t.b.v. inburgering. Niet leerplichtige kinderen, dienen overdag te worden opgevangen als hun ouders deelnemen aan de nieuwe inburgeringsaanpak. Er van uitgaande dat ouders 32 uur per week les krijgen x 46 weken per jaar zal het gaan om een bijdrage van € 2 per uur x 67 kinderen (inschatting) = € 200.192. Deze inzet draagt bij aan een versnelde uitstroom naar de arbeidsmarkt en een kansrijke start van kinderen.

Om de toegankelijkheid van het onderwijs te waarborgen zijn gemeenten verplicht om financiële ondersteuning te bieden voor passende vervoersvoorzieningen van woning naar de dichtstbijzijnde toegankelijke school. In 2022 is de verordening leerlingenvervoer aangepast en heeft er een nieuwe aanbesteding plaatsgevonden, samen met de regiogemeenten. Het resultaat van deze aanbesteding levert een voordeel op van € 207.403 en is meegenomen in de begroting 2023-2026. Belangrijk is te vermelden dat in de begrote bedragen rekening is gehouden met een geprognosticeerde indexering. Vanuit de daadwerkelijke prijsontwikkeling, maar ook de ontwikkeling van de vraag naar leerlingenvervoer zal moeten uitwijzen of deze prognose budgettair toereikend is geweest.

Zowel gemeente als schoolbesturen met basisscholen krijgen OAB-middelen van het Rijk. Gemeenten en basisscholen hebben hetzelfde doel en dezelfde doelgroep: het bieden van kansen voor kinderen die vanwege hun achtergrond minder goed ‘presteren’ dan zij in gunstiger omstandigheden zouden doen. Het onderwijsachterstandenbeleid wordt gemeentebreed versterkt doordat scholen en andere relevante maatschappelijke partners met elkaar samenwerken.
Een gedeelte van de kosten op gebied van jeugd, GGD, sportstimulering, armoede kunnen ten laste van het GOAB-budget gebracht worden voor zover deze kosten betrekking hebben op kinderen waarbij sprake is van (mogelijke) onderwijsachterstanden. Voor het jaar 2023 wordt een bedrag gehanteerd van € 416.000. In de loop van 2023 wordt deze uitwerking geëvalueerd en wordt een l bedrag opgenomen voor 2024 e.v. Dit betekent een voordeel omdat deze middelen dan elders vrijvallen.

Naast bovenstaande begrotingswijzigingen met een impact van meer dan € 100.000 zit in deze programmalijn ook de uitwerking van:

In schooljaar 2022-2023 wordt gewerkt aan de eerste uitvoering van de motie kinderburgemeester. Er zullen diverse activiteiten rondom de verkiezing van de kinderburgemeester en de uitvoering van de rol kinderburgemeester worden georganiseerd. Voor de begroting 2023 worden er initieel middelen aangevraagd. Nadat er ervaringen zijn opgedaan zal er via begroting 2024 e.v. structurele financiële middelen worden gevraagd. Vanaf 2024 wordt hiervoor jaarlijks een bedrag van € 4.000 beschikbaar gesteld uit het budget bestuurlijke representatie.