Algemeen
Het grondbeleid van de gemeente Venlo is vooral operationeel en doelgericht van aard waarmee bijgedragen wordt aan de totstandkoming van de doelstellingen opgenomen in de Ruimtelijke Structuurvisie, de raadsprogramma’s en het coalitieprogramma. In mei 2022 heeft het nieuwe college via het coalitieakkoord een nieuwe koers uitgezet. Dit akkoord vormt samen met de Kadernota de leidraad en toetssteen bij besluitvorming. Het gaat hierbij om de wijze waarop de grondexploitaties tot stand komen, welke beleidsuitgangspunten en beleidsinstrumenten het Grondbedrijf daarbij hanteert en hoe wordt afgestemd met interne en externe relaties.
Het grondbeleid wordt uitgevoerd door de teams Grondbedrijf en Vastgoed en Project- en Procesmanagement van de gemeente Venlo. Met het oog op de geplande inwerkingtreding van de Omgevingswet per 1 januari 2023 worden alle ruimtelijk fysieke initiatieven eerst via de zogenaamde intaketafel op wenselijkheid beoordeeld. Hiermee krijgt de initiatiefnemer in een pril stadium een reactie of het initiatief in behandeling wordt genomen om samen verder te ontwikkelen. Vervolgens wordt het initiatief in enkele omgevingstafels getoetst op haalbaarheid. Na instemming en het beschikbaar stellen van een krediet worden deze grondexploitaties/projecten verder ontwikkeld.
Het grondbedrijf monitort de voortgang van de onderhanden zijnde grondexploitaties. Dit gebeurt via periodieke rapportages, die inzicht geven in de stand van zaken van exploitaties en die het management in staat stelt om bij te sturen. De Raad wordt bij de voortgangsrapportage en financiële rapportage geïnformeerd over de voortgang van de (majeure) projecten.
Uitgangspunten grondexploitatie
- Een exploitatieplan voor een grondexploitatie, dat ter goedkeuring wordt voorgelegd aan de Raad, is altijd financieel sluitend. De opbrengsten moeten altijd groter of gelijk zijn aan de kosten.
- Gedurende de looptijd van een grondexploitatie kunnen er financiële afwijkingen optreden. Deze komen ten laste cq ten gunste van de Algemene Grondreserve; uitzondering hierop zijn inhoudelijke planwijzigingen.
- Conform het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) wordt een voorziening getroffen voor een verwacht tekort van een lopende grondexploitatie.
- Van een grondexploitatie wordt (tussentijds) winst genomen volgens de voorgeschreven POC (percentage of completion) methode.
- Een grondexploitatie wordt afgesloten wanneer nagenoeg alle werkzaamheden zijn verricht en alle verkopen zijn gerealiseerd.
- Een winst of verlies op een grondexploitatie wordt, na afsluiten van de exploitatie, toegevoegd of onttrokken aan de Algemene Grondreserve.
Actualiteiten
Prijsstijgingen, woningmarkt en Didam-arrest
Mede door de oorlog in Oekraïne kampen onderdelen van de economie met een tekort aan materialen en personeel. Tevens is sprake van lange levertijden en forse prijsstijgingen.
De woningmarkt bevindt zich in een overspannen situatie. De gemiddelde koopprijs voor een woning steeg de laatste jaren met meer dan 10%. Overbieden was regel. Inmiddels is medio 2022 de lage hypotheekrente verdubbeld en vlakt de prijsstijging in de woningmarkt af. Van vraaguitval naar gemeentelijk vastgoed is niet gebleken. Nieuwe bouwlocaties voor aanzienlijk meer dan 2000 extra woningen voor diverse doelgroepen dienen voortvarend ontwikkeld te worden. Waar zich binnenstedelijke kansen voordoen zal het Grondbedrijf ook actief grondbeleid toepassen.
Het Didam-arrest van 26 november 2021 legt bij uitgifte van grond en ander vastgoed stevig beperkingen op. In het Didam-arrest heeft de Hoge Raad geoordeeld dat overheden bij verkoop van onroerende zaken op grond van het gelijkheidsbeginsel gelegenheid moeten bieden aan potentiële gegadigden om mee te dingen.